BAŞARILI BYPASS SONRASI ÇOBANLIK BİLE YAPILABİLİR

PROF. DR. HÜSEYİN OKUTAN

Başarılı Bir Bypass Ameliyatı Sonrası Çobanlık Bile Yapılabilir, Antalya

Koroner bypass ameliyatından 6 hafta sonrasında, hastanın yara iyileşmesinde bir sorun yoksa rutin hayatına dönebilir. İyileşme sürecinden sonra inşaat işçiliği, çobanlık ve fabrika işçiliği gibi ağır işleri bile yapabilir Medical Park Antalya Kalp Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Okutan; koroner bypass ameliyatı sonrası günlük yaşamın nasıl olması gerektiği konusunda şu bilgileri verdi: * Hangi yaşta karşılaşılırsa karşılaşılsın, koroner bypass ameliyatı geçiren bir insan, günlük yaşamında bazı değişiklikler yapmak durumunda kalabilir. Ameliyattan sonra 6 haftalık erken dönem, ‘sternum' olarak adlandırılan ve halk arasında ‘iman tahtası' adıyla bilinen göğüs kemiğinin kaynama sürecidir. * Bu dönemde göğüs kemiği üzerine ağır bir yük binmemesi için, yan yatmak, ağır yük kaldırmak ve ağır egzersiz önerilmez. Bu dönemi koroner bypass ameliyatı sonrası iyileşme dönemi ve ameliyat sonrası yaşama hazırlık dönemi olarak adlandırmak doğru olur. Bu dönemde özellikli, zorunlu bir durum yoksa, ağır bir diyet uygulamıyoruz. Egzersiz olarak yürüyüş öneriyoruz. * Koroner bypass ameliyatından 6 hafta sonrasında, hastanın yara iyileşmesinde bir sorun yoksa, ameliyat öncesindeki rutin hayatına geçilebilir. Bu dönemde her hastaya farklı önerilerde bulunmak gerekir. Öncelikle hastanın ameliyattan sonra kalp fonksiyonlarının, yani kasılma gücünün göz önüne alınması gerekir. Eğer kalbin kasılma fonksiyonları bozulmadan ameliyat olmuşsa bu şanslı bir durumdur. Bu hastalarda egzersiz kısıtlamasına gitmeye gerek yoktur. KALBİN KASILMASI ÖNEMLİ *Ancak kasılma gücünde azalma varsa ya da sorunun tamamı ameliyat ile düzeltilememişse, ağır egzersiz önerilmez. Bu nedenle ameliyat olan bir hasta, hekimine rahatsızlığının kalp fonksiyonlarında bir bozulmaya neden olup olmadığını sormalıdır. * Diğer bir soru ise ağır bir işi varsa bu işe devam edip edemeyeceğini, ya da ağır egzersiz yapıp yapamayacağını sormalıdır. Bu konuyu örnekle anlatmak gerekirse; kalbin kasılma fonksiyonları bozulmamış bir hastada, daralmış veya tıkalı damarların hepsine bypass yapıldığında, iyileşme sürecinden sonra hastalar inşaat işçiliği, çobanlık, fabrika işçiliği gibi ağır işleri bile yapabilirler. DOKTORUN ONAYI GEREKİR * Geçirilen kalp krizi, kalbin pompalama gücünde önemli bir hasara yol açmış ise bu hastaların bu tür ağır meslekler yapmalarına izin verilmez. Kısaca, ameliyat sonrası meslek uygulamaları, hastaların kalp fonksiyonlarının ne kadar korunduğu ve yapılan ameliyat ile bunun ne kadar düzeltilebildiği ile ilgilidir. BiLGiLENDiRiLMEYEN HASTALARIN ZOR iYiLEŞiYOR * Modern hayatta günlük yaşam şekillerinin ağır yükü koroner kalp hastalığı riskini artırmıştır. Koroner bypass ameliyatı olması gereken hastaları iki gruba ayırmak doğru olur. Birinci grup hastalar, yakınmaları nedeniyle kalp anjiyosu olan ve koroner bypass ameliyatı önerilen hastalardır. Bu hasta grubu ameliyat olacağı merkezi, dolayısıyla ameliyat olacağı hekimi de seçebilecek zamana sahiptir. * İkinci grup hastalar ise ani gelişen bir kalp krizi ile hastaneye kaldırılıp acil müdahale edilen hastalardır. Bu hastalara yapılan kalp anjiyosu sonrası koroner bypass ameliyatı önerildiğinde düşünmek ve karar vermek için hastanın ve ailenin daha kısıtlı bir zamanı vardır. Hastanın ve ailenin ameliyata hazırlanması, sürecin farkında olmaları; hastanın ameliyat sonrası eski yaşamına dönmesi açısından oldukça önemlidir. Bypass sonrası cinsel yaşam bitmez Yaygın inanışın aksine bu ameliyattan sonra cinsel yaşam bitmez. Erkek ve kadın hastaların bu 6 haftalık süreden sonra ameliyat öncesi cinsel yaşamlarına dönmelerinde bir sorun yoktur. Eğer yeni gelişen bir sertleşme sorunu varsa üroloji doktorlarından yardım alınmasında ve bu yakınmaya bağlı ilaç kullanımında bir sakınca yoktur. Cinsel isteksizlik daha çok kadın hastalarda karşılaşılan bir durumdur ve tedavide psikolojik destek yeterli olmaktadır. Hasta psikolojik olarak hazırlanmalı İdeal olan; her iki hasta grubunda da hekimin hastaya yeterli zaman ayırarak durumunu anlatması ve varsa sorularına cevap vererek endişelerini gidermektir. Bu şansa sahip olan bir hasta, ameliyata psikolojik olarak daha iyi hazırlanmış olur. İlaveten, ameliyattan sonraki dönemde hastanın ne zaman yürüyebileceği, fiziksel aktivitelerinde bir kısıtlama olup olmayacağı, yaşam tarzında bir değişiklik olup olmayacağı konusunda aydınlatılmalıdır. Senede 2 kez mutlaka kontrol Ameliyat önerilen hastanın ameliyata alınması süreci birkaç saatten birkaç güne kadar değişebilir. Bu dönem; her hasta için farklı olduğundan, bu sürenin doğru kullanılması gerekir. Ek bir sorun olmayan hastalar, ameliyattan sonraki ilk 24 saat içinde yürütülmekte ve ağızdan beslenmeye başlanmaktadır. Sıklıkla bir ya da iki gün içinde hasta yoğun bakım servisinden odasına alınmaktadır. Hareket edebilen hastalar 5. gün evine taburcu edilir. Zeytinyağı ve balık İdeal kiloda olmayan hastalar kuyruk yağı, margarin kullanmamalı. Zeytinyağı kullanmalarını ve balık yemelerini öneriyoruz. Ağır egzersiz yasak Hastanın, ameliyattan sonraki 6 haftalık dönemini önemlidir. Bu süreçte yara iyileşmesine zarar verecek ağır egzersizler önerilmez. Ameliyat sonrası tıbbi kontroller hekimin isteğine göre de değişmek üzere 1. hafta, 2. hafta, 1. ay, 3. ay ve 6. aylarda yapılabilmektedir. Her şey yolunda gitse bile senede en az 2 defa kontrol yapılması uygun olur. Sigarayı bırakın Ameliyat sonrası 6 haftalık dönem geçtikten sonra hasta normal hayatına ve iş mesaisine başlayabilir. Bu dönem, geçmişte sigara alışkanlığı olan hastalar için, yeniden sigara alışkanlığına geri dönüş için tehlikeli bir dönemdir. Koroner bypass ameliyatı olan hastaların sigara içme alışkanlığını mutlaka bırakmaları gerekir